ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ / LEGALIZING ARCHITECTURE

‘Legalizing architecture’ is a project of the Errands group that has as a subject the urban planning law regarding illegal building and the new role of the architect as a “regulator”. The aim is to create an architectural catalogue/edition based on an artistic and architectural approach of the city and the laws governing it, in relation to illegal constructions.

In 2011 with the beginning of the crisis, a new law was issued on the process of regulating/”legalizing”, illegal structures in Greece. Regularization of illegal constructions is essentially a temporary exception from demolition for 30 years, which simultaneously represents the regularization/establishment of an aesthetic. The state’s decrees numbered 4014/2011 and 4178/2013 constitute the laws by which architects and engineers in general take on the role of controllers, recorders, regulators of the residential development of the country.

Architects illustrate with drawings, the floor plans, elevations and sections of apartments, buildings and entire building complexes, noting the ‘mistakes’, the arbitrary use of the established, to present time, construction practice. Often they return to buildings that they have built in the past themselves to record / denounce illegal space solutions of the owners and themselves. Without involving approval from the urban planning service, all the elements are submitted electronically, with the responsibility lying solely on the engineer for the categorization of the illegal construction and for calculating the fine. In this way the architect becomes a peculiar mediator between state and the illegal owner, a non-governmental employee, with state responsibilities.

Together with the research errands team creates an edition that will constitute the artistic and architectural approach of the team trying to capture through this practice of regularization, urban development and construction in Greece by connecting it to different aspects and stereotypes of Greek society: The Greek family that adds arbitrary construction to expand the space, the nouveaux-riches (parvenus) and the American dream of large luxury homes built on forest land and Aegiali, the governmental decision of a 30 years regularization that essentially establishes temporally the transfer of assets to the next generation, or the exception from demolition and legalization of buildings prior to ’75, which institutionalizes the arbitrariness of a whole residential period as the ‘typical’ of an era.

This edition that will be simultaneously the artistic work itself, will include material based on the methodology used by the group in its artistic practice: drawings of various buildings with the marked ‘mistakes’, as recorded by the engineers, photo material and interviews with architects, consultants of theTechnical Chamber of Greece (TEE) and owners, as well as theoretical texts on subjects related to illegal construction. Also a dictionary with terms such as ‘land bank’, ‘compartmentalization’, ‘semi-open’ ‘regularization’ ‘legitimization’ ‘unconstitutional’ ‘virtual solid “,” expansion “,” outbuildings “,” building identity’ , which reflects a particular architectural language which no longer is only associated with aesthetical and functionality terms but more specifically with political, economic, and social conditions.

Οι ‘Τακτοποιήσεις’ είναι ένα καλλιτεχνικό εγχείρημα της ομάδας errands με θεματική τον πολεοδομικό νόμο των αυθαιρέτων και το νέο ρόλο του αρχιτέκτονα ως ‘τακτοποιητή’. Στόχος είναι η δημιουργία ενός αρχιτεκτονικού καταλόγου βασισμένου σε μια καλλιτεχνική και αρχιτεκτονική προσέγγιση της πόλης και της νομοθεσίας που τη διέπει, σε σχέση με τα αυθαίρετα κτίσματα.

Το 2011 με τις αρχές της κρίσης, ένας νέος νόμος εκδόθηκε που αφορά στη διαδικασία τακτοποίησης των αυθαίρετων κατασκευών της Ελλάδας. Η τακτοποίηση των αυθαιρέτων είναι στην ουσία μια προσωρινή εξαίρεση από την κατεδάφιση για 30 χρόνια, η οποία όμως ταυτόχρονα αποτελεί την τακτοποίηση/θεσμοθέτηση μιας αισθητικής. Τα ΦΕΚ 4014/2011 και 4178/2013 αποτελούν τους νόμους με τους οποίους οι αρχιτέκτονες και γενικότερα οι μηχανικοί παίρνουν το ρόλο των ελεγκτών, καταγραφέων, τακτοποιητών της οικιστικής εξέλιξης της χώρας. Οι αρχιτέκτονες αποτυπώνουν με σχέδια τις κατόψεις, όψεις και τομές διαμερισμάτων, κτιρίων και ολόκληρων κτιριακών συγκροτημάτων, σημειώνοντας τα ‘λάθη’, τις αυθαιρεσίες μιας εγκαθιδρυμένης μέχρι τώρα πρακτικής της δόμησης. Συχνά επιστρέφουν σε κτίρια που έχουν χτίσει οι ίδιοι στο παρελθόν για να καταγράψουν/καταγγείλουν τις αυθαίρετες λύσεις των ιδιοκτητών αλλά και των ιδίων. Χωρίς να παρεμβάλλεται έγκριση από την πολεοδομία όλα υποβάλλονται ηλεκτρονικά, με την ευθύνη να βαραίνει αποκλειστικά τον μηχανικό για την κατηγοριοποίηση του αυθαιρέτου και τον υπολογισμό του προστίμου. Με αυτόν τον τρόπο ο αρχιτέκτονας μετατρέπεται σε έναν ιδιότυπο μεσολαβητή μεταξύ πολιτείας και αυθαιρετούντα, ένας μη κρατικός υπάλληλος αλλά με κρατικές αρμοδιότητες.

Μαζί με την έρευνα η ομάδα errands δημιουργεί μια έκδοση που θα αποτελεί την εικαστική και αρχιτεκτονική προσέγγιση της ομάδας προσπαθώντας να αποτυπώσει μέσα από την πρακτική της τακτοποίησης, την οικιστική ανάπτυξη και δόμηση της Ελλάδας συνδέοντάς τη με διαφορετικές πτυχές και στερεότυπα της Ελληνικής κοινωνίας: Η ελληνική οικογένεια που προσθέτει αυθαίρετες κατασκευές για να επεκταθεί στο χώρο, ο νεοπλουτισμός και το αμερικάνικο όνειρο των μεγάλων πολυτελών κατοικιών χτισμένες σε δασικές εκτάσεις και αιγιαλούς, η κρατική απόφαση για 30 χρόνια τακτοποίησης που στην ουσία θεσμοθετεί προσωρινά τη μεταβίβαση της περιουσίας μέχρι και την επόμενη γενιά, ή η εξαίρεση από την κατεδάφιση και νομιμοποίηση κτιρίων προ του ‘75, η οποία θεσμοθετεί τις αυθαιρεσίες μια οικιστικής περιόδου ως το ‘τυπικό’ μιας εποχής.

Η έκδοση αυτή που θα αποτελεί ταυτόχρονα και το ίδιο το καλλιτεχνικό έργο, θα περιλαμβάνει υλικό με βάση τη μεθοδολογία που χρησιμοποιεί η ομάδα στην καλλιτεχνική της πρακτική: σχέδια αποτυπώσεων των διάφορων κτιρίων με σημειωμένα τα ‘λάθη’, όπως αυτά αποτυπώνονται από τους μηχανικούς, φωτογραφικό υλικό και συνεντεύξεις από αρχιτέκτονες, συμβούλους του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) και ιδιοκτήτες, όπως επίσης και κείμενα θεωρητικών με θεματικές που σχετίζονται με την αυθαίρετη δόμηση. Επίσης ένα λεξικό με όρους όπως είναι η ‘τράπεζα γης’, ‘διαμερισμάτωση’, ‘ημιυπαίθριος’, ‘τακτοποίηση’, ‘νομιμοποίηση’, ‘αντισυνταγματικός’, ‘ιδεατό στερεό’, ‘επέκταση’, ‘πρόκτισμα’, ‘ταυτότητα κτιρίου’, το οποίο θα αποτυπώνει μια συγκεκριμένη αρχιτεκτονική γλώσσα ή οποία όμως παύει να σχετίζεται μόνο με όρους αισθητικής και λειτουργικότητας και σχετίζεται πλέον πολύ συγκεκριμένα με όρους πολιτικούς οικονομικούς και κοινωνικούς.